Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm tra các báo cáo, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp HĐND tỉnh
(Ngày đăng :28/06/2017 8:15:42 SA)

Quang cảnh cuộc họp thẩm tra của Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh trước kỳ họp thứ ba

Thực hiện các quy định của pháp luật về thẩm tra, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, các Ban HĐND tỉnh đã tổ chức thẩm tra 60 dự thảo nghị quyết, báo cáo, đề án của UBND tỉnh và các cơ quan tư pháp về các lĩnh vực phát triển kinh tế, ngân sách, đảm bảo quốc phòng - an ninh, địa giới hành chính, giao thông, xây dựng, tài nguyên và môi trường, giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, chính sách dân tộc, tôn giáo, xây dựng chính quyền địa phương. Hoạt động thẩm tra được thực hiện đảm bảo đúng quy trình, từng bước đổi mới theo hướng chuyên sâu vào từng nội dung, lĩnh vực. Các Ban HĐND tỉnh đã tăng cường khảo sát, nắm tình hình và nghiên cứu tài liệu tham khảo để phục vụ hoạt động thẩm tra, do đó chất lượng thẩm tra được nâng lên, đã chỉ ra nhiều nội dung chưa phù hợp trong báo cáo, dự thảo nghị quyết do UBND tỉnh trình, qua đó làm cơ sở để đại biểu HĐND tỉnh nghiên cứu, thảo luận và quyết định các nội dung tại kỳ họp, các nội dung thẩm tra của các Ban hầu hết được UBND tỉnh tiếp thu (từ kỳ họp thứ hai đến kỳ họp thứ tư HĐND tỉnh, các Ban HĐND tỉnh đưa ra 282 nội dung khac nhau giữa báo cáo thẩm tra của Ban với nội dung trình của UBD tỉnh, trong đó UBND tỉnh nhất trí tiếp thu 243/282 nội dung, bổ sung giải trình 34/282 nội dung, không tiếp thu 05 nội dung). Điều đó khẳng định rõ về chất lượng thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh ngày càng được nâng lên.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh còn một số tồn tại, hạn chế như: Việc nghiên cứu, thu thập thông tin liên quan đến nội dung thẩm tra có lúc còn thụ động, chưa tổ chức được nhiều hoạt động khảo sát để thu thập thông tin; sự phối hợp giữa các Ban với các cơ quan chuyên môn, cơ quan xây dựng báo cáo, dự thảo nghị quyết chưa chặt chẽ; việc tổ chức lấy ý kiến chuyên gia, những người am hiểu về nội dung thẩm tra chưa được thực hiện; trong quá trình thẩm tra một số thành viên Ban tham gia ý kiến còn ít; chất lượng một số báo cáo thẩm tra có nội dung tính phản biện chưa cao, thiếu tính thuyết phục; có nội dung thẩm tra chưa tập trung vào trọng tâm vấn đề cần thẩm tra, một số kiến nghị còn chung chung…Nguyên nhân của những hạn chế trên chủ yếu do đa số thành viên Ban HĐND tỉnh còn mới tham gia đại biểu lần đầu, chưa có kinh nghiệm trong hoạt động HĐND nói chung và hoạt động thẩm tra nói riêng; lại là năm đầu tiên thực hiện Luật mới (Luật Tổ chức chính quyền địa phương; Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND); một trong những nguyên nhân dẫn đến chất lượng thẩm tra chưa cao đó là việc gửi văn bản thẩm tra đến Thường trực HĐND tỉnh chưa kịp thời; hồ sơ gửi kèm không đầy đủ, thiếu thông tin liên quan đến báo cáo, dự thảo nghị quyết; hoạt động thẩm tra chủ yếu phụ thuộc vào lãnh đạo Ban chuyên trách, chưa phát huy được trí tuệ tập thể Ban; chuyên viên tham mưu, giúp việc cho Ban còn thiếu về số lượng, hạn chế về kinh nghiệm trong công tác tham mưu.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh, vừa qua Thường trực HĐND tỉnh ban hành Đề án nâng cao chất lượng thẩm tra các báo cáo, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp HĐND tỉnh khóa XIV, nhiệm kỳ 2016 - 2021, trong đó có đề ra 5 giải pháp, đó là:

* Công tác chuẩn bị thẩm tra

Thường trực HĐND tỉnh sớm phân công nhiệm vụ thẩm tra cho các Ban HĐND ngay sau quyết định chương trình xây dựng nghị quyết của HĐND tỉnh hàng năm và ngay sau họp liên tịch thống nhất nội dung, chương trình kỳ họp; phân công nhiệm vụ cho lãnh đạo Thường trực HĐND tỉnh trong chỉ đạo, đôn đốc nhiệm vụ thẩm tra của các Ban HĐND. Lãnh đạo các Ban HĐND trên cơ sở chức năng nhiệm vụ và nội dung phân công thẩm tra, xây dựng kế hoạch tổ chức thẩm tra và phân công thành viên trong Ban nghiên cứu nội dung thẩm tra. Các Ban HĐND cần tổ chức khảo sát để nắm tình hình địa phương, đơn vị về những nội dung liên quan đến thẩm tra hoặc tổ chức hội nghị tiếp xúc cử tri chuyên đề để lấy ý kiến tham gia của cử tri và đối tượng chịu tác động trực tiếp đến nội dung thẩm tra.

Theo nội dung được phân công, thành viên các Ban HĐND tỉnh có ý kiến bằng văn bản gửi về lãnh đạo Ban trước phiên thẩm tra nội bộ 02 ngày để tổng hợp. Căn cứ nội dung thẩm tra của các thành viên, lãnh đạo Ban tổng hợp xây dựng dự thảo báo cáo thẩm tra và tổ chức họp lấy ý kiến thành viên Ban trước khi họp thẩm tra chính thức.

* Tổ chức thẩm tra

Thành phần mời dự họp thẩm tra chính thức, ngoài thành viên Ban, lãnh đạo Ban mời đại diện lãnh đạo Thường trực HĐND tỉnh, UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực Ban thẩm tra, thủ trưởng cơ quan chủ trì soạn thảo, đại diện lãnh đạo chuyên trách các Ban HĐND tỉnh, đại diện lãnh đạo Văn phòng HĐND, UBND tỉnh, ngoài ra có thể mời đại diện lãnh đạo các cơ quan khác ở tỉnh, UBND cấp huyện có liên quan tham dự.  

Trong quá trình điều hành phiên họp thẩm tra phải thực hiện đầy đủ trình tự theo quy định tại khoản 5, Điều 8, Quy chế hoạt động của HĐND tỉnh khóa XIV.

* Hoàn thiện báo cáo thẩm tra.

Sau phiên họp thẩm tra chính thức, lãnh đạo các Ban HĐND tỉnh hoàn thiện báo cáo thẩm tra theo quy định. Báo cáo thẩm tra phải đảm bảo chất lượng, tính phản biện cao; thẻ hiện rõ ý kiến của Ban về sự phù hợp của nội dung dự thảo nghị quyết với tình hình, điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của dự thảo nghị quyết với hệ thống pháp luật; những vấn đề còn có ý kiến khác nhau và đề xuất những nội dung cần sửa đổi, bổ sung, phương hướng xử lý đối với những vấn đề còn có ý kiến khác nhau. Báo cáo thẩm tra phải được gửi đến Thường trực HĐND tỉnh chậm nhất là 10 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp, trường hợp đặc biệt có thể gửi sau nhưng phải trước 3 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp.

* Giải quyết các vấn đề sau thẩm tra

Sau thẩm tra, các Ban HĐND tỉnh tổng hợp những vấn đề còn ý kiến khác nhau giữa báo cáo, dự thảo nghị quyết với báo cáo thẩm tra, báo cáo Thường trực HĐND tỉnh xem xét, quyết định.

Thường trực HĐND tỉnh chủ trì tổ chức cuộc họp để thảo luận những vấn đề chưa thống nhất sau thẩm tra, ban hành văn bản đề nghị UBND tỉnh xem xét, giải trình, tiếp thu ý kiến thẩm tra của các Ban để gửi đến đại biểu HĐND tỉnh tại kỳ họp xem xét, thảo luận trước khi biểu quyết thông qua. Trường hợp cần thiết, Thường trực HĐND tỉnh tổ chức thảo luận, thống nhất với UBND tỉnh, cơ quan được phân công soạn thảo để giải trình thống nhất những vấn đề còn có ý kiến khác nhau giữa báo cáo thẩm tra của Ban với cơ quan trình dự thảo nghị quyết, báo cáo.

Ngoài ra, để thực hiện tốt nhiệm vụ thẩm tra, Thường trực HĐND tỉnh cần tăng cường tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực và kỹ năng thẩm tra cho thành viên các Ban HĐND tỉnh, tạo điều kiện cho các Ban tham gia trao đổi, học tập kinh nghiệm của các tỉnh, thành phố trong và ngoài nước, các hội nghị tập huấn, lớp bồi dưỡng do các cơ quan của Quốc hội tổ chức. Đối với Văn phòng HĐND tỉnh cần phối hợp tốt với Văn phòng UBND tỉnh đôn đốc các cơ quan soạn thảo gửi báo cáo, dự thảo nghị quyết về Thường trực HĐND tỉnh đúng thời gian quy định; chuẩn bị tốt các điều kiện cần thiết phục vụ hoạt động thẩm tra của các Ban theo quy định.

Thực hiện tốt các giải pháp trên, tin rằng hoạt động thẩm tra của các Ban HĐND tỉnh ngày càng đảm bảo về chất lượng, là căn cứ quan trọng để đại biểu HĐND tỉnh xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng tại kỳ họp, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2016 - 2021./.

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                          Hùng - Thủy