MỞ RỘNG ĐỐI TƯỢNG KIỂM TOÁN NHÀ NƯỚC CẦN CHO PHÙ HỢP VỚI THÔNG LỆ QUỐC TẾ
(Ngày đăng :27/11/2014 12:00:00 SA)

Đại biểu đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính – Ngân sách và đánh giá cao việc cơ quan soạn thảo tiếp thu nghiêm túc các ý kiến của Ủy ban để hoàn thiện dự thảo luật trình Quốc hội tại kỳ họp này. Đồng thời, cũng tham gia vào một số quy định cụ thể trong dự thảo luật.

Theo đại biểu, việc mở rộng đối tượng kiểm toán của kiểm toán nhà nước đối với tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước là khó khả thi, vì theo thông lệ quốc tế chỉ kiểm toán chi ngân sách nhà nước nhằm kiểm soát hai vấn đề: vốn, tài sản nhà nước có đúng quy định pháp luật không và sử dụng có hiệu quả không; chỉ kiểm toán thu ngân sách ở cơ quan có nhiệm vụ thu khi phát hiện thấy có nghi vấn và có thể đối chiếu ở các đơn vị nộp. Thực tế cho thấy, thời gian qua ở nước ta mới chỉ kiểm toán được trên một nửa bộ, ngành, địa phương; tại địa phương chỉ chủ yếu kiểm toán cấp tỉnh, cấp huyện, còn việc kiểm toán ở cấp xã rất ít. Với số lượng hàng trăm ngàn doanh nghiệp và đối tượng có nghĩa vụ nộp thuế thu nhập cá nhân lớn trong thời gian tới thì việc mở rộng đối tượng là khó khả thi.

(Ảnh: Đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu Bùi Đức Thụ phát biểu tại phiên thảo luận)

Về giá trị pháp lý của báo cáo kiểm toán nhà nước: Luật hiện hành và dự thảo luật đã quy định về vấn đề này. Tuy nhiên, báo cáo kiểm toán nhà nước gồm nhiều loại nhưng chủ yếu xác định tính đúng đắn, hợp pháp của các số liệu và kiến nghị đối với các cơ quan liên quan để hoàn thiện cơ chế. Trong trường hợp đối tượng kiểm toán không đồng ý với kết luận kiểm toán không có cơ sở khiếu nại và khởi kiện tại tòa, chỉ có thể kiến nghị bằng quyết định của tổng kiểm toán nhà nước đối với kết luận từng cuộc kiểm toán. Đề nghị quy định giá trị pháp lý của quyết định kiểm toán nhà nước đối với kết luận của từng cuộc kiểm toán.

Về nhiệm kỳ của kiểm toán nhà nước: các nước chú ý điều kiện đảm bảo kiểm toán nhà nước hoạt động độc lập như độc lập về kế hoạch kiểm toán, tổ chức nhân sự, về ngân sách, trong đó có quy định nhiệm kỳ của Tổng kiểm toán nhà nước không trùng nhiệm kỳ Quốc hội, Chính phủ và thường kéo dài hơn như Mỹ, Nga, Nhật, Đức, Áo. Quy định nhiệm kỳ 5 năm phù hợp nhiệm kỳ Quốc hội có thể không phù hợp vì  thời điểm bổ nhiệm, nghỉ hưu không trùng với nhiệm kỳ Quốc hội. Đề nghị giữ quy định hiện hành về nhiệm kỳ tổng kiểm toán nhà nước là 7 năm.

Về tiêu chuẩn của lãnh đạo tổng kiểm toán nhà nước: dự thảo luật quy định rõ từng ngạch, bậc kiểm toán viên, tiêu chuẩn trưởng đoàn, phó trưởng đoàn kiểm toán nhưng không quy định tiêu chuẩn lãnh đạo kiểm toán. Đại biểu cho rằng, Kiểm toán nhà nước là cơ quan chuyên môn sâu, cần có nghiệp vụ sâu, để đảm bảo hiệu lực hiệu quả kiểm toán cần quy định cụ thể trong luật tiêu chuẩn lãnh đạo kiểm toán nhà nước.

Liên quan đến thời hạn kiểm toán, đại biểu đề nghị cần căn cứ vào quy mô, đối tượng kiểm toán để quy định thời hạn từng loại kiểm toán, tạo điều kiện để đối tượng kiểm toán thực hiện các hoạt động.

Điều 35 quy định có 5 đối tượng yêu cầu kiểm toán nhà nước phải thực hiện nghĩa vụ, trong đó có Chủ tịch nước nhưng Điều 13 không quy định đối tượng này, đề nghị bổ sung vào Điều 13 cho phù hợp với Điều 35.

Dự thảo Luật kiểm toán nhà nước (sửa đổi) gồm 9 Chương với 80 Điều và tiếp tục được lấy ý kiến và trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp sau.

Trong phiên họp buổi chiều, Quốc hội biểu quyết thông qua Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật thuế và thảo luận tại hội trường về dự án Luật an toàn vệ sinh lao động.

Tin, ảnh: Vũ Lương