Đại biểu Quốc hội tỉnh tham gia thảo luận về kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2015, kết quả thực hiện 5 năm 2011 – 2015
(Ngày đăng :02/04/2016 5:52:51 CH)

Đại biểu Bùi Đức Thụ phát biểu ý kiến thảo luận tại Hội trường

Đồng tình với báo cáo kết quả đạt được về thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội giai đoạn năm 2011 – 2015 và năm 2015. Đại biểu Bùi Đức Thụ, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lai Châu cho rằng kết quả đạt được hết sức toàn diện, quan trọng. Trong thực hiện điều hành chính sách tiền tệ đã thu được nhiều kết quả quan trọng, lạm phát được kiểm soát, kiềm chế từ mức 18,13% năm 2011 xuống còn 0,6% năm 2015. Nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng giảm xuống còn 2,55%, các ngân hàng yếu kém, nguy cơ đổ vỡ được khắc phục, an ninh tiền tệ được củng cố. Tuy nhiên,  bên cạnh đó chất lượng hoạt động tín dụng phụ thuộc rất lớn vào chất lượng hoạt động của nền kinh tế, trong khi đó ở thời điểm hiện tại, chất lượng hoạt động của nền kinh tế nước ta còn hết sức hạn chế. Đặc biệt, trong thời gian tới, cùng với quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, việc thực thi chính sách mở cửa thì cạnh tranh quốc tế cũng ngày càng khốc liệt, sẽ tác động xấu đến hoạt động của nền kinh tế cũng như chất lượng hoạt động tín dụng. Mặt khác, giá dầu thô trên thị trường thế giới đang có dấu hiệu phục hồi, trong chừng mực đó sẽ gây áp lực đối với việc tăng mặt bằng giá trên thị trường thế giới, tác động vào nền kinh tế trong nước, gây áp lực đối với lạm phát. Đại biểu đề nghị trong thời gian tới việc điều hành chính sách tiền tệ phải bám sát tình hình thực tiễn, linh hoạt, thận trọng, lấy mục tiêu ổn định kinh tế, ổn định tiền tệ làm mục tiêu hàng đầu, không phát triển nóng.

Đối với chính sách tài khóa, trong 5 năm qua, áp lực đối với việc quản lý tài chính ngân sách rất lớn, đặc biệt là trong việc giảm thu để hỗ trợ tăng trưởng. Năm 2015, tỷ lệ động viên từ thuế và phí giảm xuống còn 20,5% GDP, áp lực tăng chi rất lớn để thực hiện các mục tiêu về an sinh xã hội, thúc đẩy xây dựng cơ sở hạ tầng, giải quyết các vấn đề chính sách xã hội. Trong bối cảnh đó, áp lực tăng, chi lớn, dẫn đến bội chi ngân sách liên tục ở mức độ cao, vượt ở mức Quốc hội cho phép (năm 2015, bội chi đã lên đến 6,11%). Cơ cấu ngân sách có những biểu hiện chưa thật lành mạnh, riêng chi thường xuyên chiếm 64, 65% tổng chi ngân sách. Thu ngân sách chỉ đáp ứng được chi thường xuyên và một phần chi trả nợ, chi đầu tư phụ thuộc hoàn toàn vào việc vay nợ trong và ngoài nước. Điều này dẫn đến nợ công tăng cao (cuối năm 2015 nợ công tăng lên 62,2% GDP, đáng chú ý là nợ Chính phủ đã lên đến 50,3% GDP, vượt mức Quốc hội cho phép, đó là 50% GDP).

Để hạn chế và khắc phục tình trạng trên đại biểu Bùi Đức Thụ kiến nghị trong thời gian tới việc thực thi chính sách tài khóa thắt chặt phải trở thành một chỉ tiêu chung, phải được quán triệt trong các chương trình hành động của Chính phủ. Hơn lúc nào hết, phải giảm tỷ lệ bội chi, giảm dư nợ công là một vấn đề cấp bách, phải là nhiệm vụ trọng tâm đang đặt ra. Trước mắt, cần phải rà soát lại chính sách thu, điều chỉnh cơ cấu thu cho phù hợp với thực tiễn. Tăng cường kỷ luật tài chính, kiểm soát chặt chẽ chi ngân sách, thực hành tiết kiệm, giảm dần tỷ lệ chi thường xuyên tăng cường chi đầu tư phát triển và chi trả nợ, từng bước làm lành mạnh hóa ngân sách nhà nước.

Về lựa chọn mục tiêu tăng trưởng, đại biểu Bùi Đức Thụ cho rằng hiện nay, Việt Nam đã thoát khỏi nước kém phát triển. Từ năm 2010 đến năm 2015 quy mô GDP của nền kinh tế đã đạt đến 200 tỷ đô la và GDP bình quân đầu người đã đạt mức 2109 đô/người/năm. Tuy vậy, so với các nước phát triển đã đạt được từ 30.000-40.000 đô la/người/năm thì mức này còn rất thấp. Áp lực về tăng trưởng kinh tế rất lớn trong điều kiện các cân đối lớn của nền kinh tế hết sức khó khăn, cân đối về xuất, nhập khẩu cũng hết sức khó khăn, nhập siêu đang có xu hướng tăng lên, (năm 2015 tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu chậm lại, chỉ tăng 7,9% trong khi kim ngạch nhập khẩu vẫn ở mức 12% kéo theo quy mô nhập siêu sẽ tăng lên và năm 2015 nhập siêu đã lên 3,5 tỷ đôla, chiếm 2,2 % kim ngạch xuất khẩu), chênh lệch về trình độ phát triển giữa các vùng cũng rất lớn, cả nước có 4,5% hộ nghèo nhưng ở các vùng đặc biệt khó khăn thì tỷ lệ này lên 28%, cá biệt có những xã lên đến trên 70%.

Đại biểu cho rằng không thể thực hiện mục tiêu tăng trưởng nóng và hơn lúc nào hết cần lựa chọn mục tiêu tăng trưởng bền vững, ổn định kinh tế vĩ mô lấy cân đối chính của nền kinh tế là nhiệm vụ trọng yếu, việc tăng trưởng nóng, tăng trưởng chỉ vì duy trì ở mức hợp lý. Để làm được điều này, đại biểu Thụ cho rằng một trong những vấn đề trọng tâm là cần phải đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, phải tái cơ cấu mạnh mẽ nền kinh tế, đặc biệt phải tập trung vào đổi mới, cải tiến quản trị nhà nước, quản trị doanh nghiệp, xác định rõ vai trò của nhà nước là nhà nước kiến tạo và là bàn đỡ cho sự phát triển./.

Minh Hiệp